Σκουζές

Επώνυμο παλιάς αθηναϊκής οικογένειας, η οποία αναφέρεται στα επίσημα έγγραφα των αρχών του Που αι. Σπουδαιότερα μέλη της ήταν οι επόμενοι: 1. Νικόλαος (1640-1710). Έδρασε στους μεταξύ Τούρκων και Βενετών αγώνες, μαζί με τον Άργυρο Βεναλδή. Αναφέρεται και ως μέλος επιτροπής, η οποία στάλθηκε στο Μοροζίνη (1687). 2. Γεωργαντάς (1776-1822). Μυήθηκε στη Φιλική Εταιρεία και διακρίθηκε για την αρετή και τη φιλοπατρία του. Ως έφορος της Αθήνας υπόγραψε τη συνθήκη της παράδοσης της πόλης από τους Τούρκους (1822). 3. Παναγής. Απομνημονευματογράφος (1777-1847). Πέρασε βασανισμένα παιδικά χρόνια εξαιτίας της φτώχειας του πατέρα του, τού «θανατικού» που είχε ξεσπάσει τότε στην Αττική και της τρομοκρατίας που ασκούσε ο τότε μπέης της Αθήνας Χατζή-Αλή Χασεκής. Μετά κάποια κολυβογράμματα που έμαθε, δούλεψε τσαγκαρόπουλο στη Χαλκίδα, καλογερο-παίδι στην Εύβοια, κοντά σε κάποιο Σιναΐτη ιερομόναχο, και υπηρέτης σε αρχοντικά σπίτια της Σμύρνης. Μπαρκάρησε κατόπιν με κάποιο εμπορικό καράβι, ταξίδεψε στην Αμερική (1804), πιάστηκε κάποτε από τους ναύτες του Νέλσωνα κι ακούσιος θεατής παρακολούθησε τη ναυμαχία του Τραφάλγκαρ. Στο μεταξύ είχε αποχτήσει κάποια περιουσία. Εγκαταστάθηκε στην Αθήνα, νοικοκυρεύτηκε κι έγινε ένας από τους πρόκριτους του τόπου. Κατά την Επανάσταση βοήθησε όσο μπορούσε τον κοινό Αγώνα. Έγινε κατόπιν δημογέροντας, επιδόθηκε στο εμπόριο και πλούτισε τόσο που άνοιξε δική του τράπεζα. Στα 1841 άρχισε να γράφει τα Απομνημονεύματά του, που αναφέρονται στην περίοδο 1772-1796, δηλαδή στα χρόνια της τυραννίας του Αλή Χασεκή. Εκδόθηκαν για πρώτη φορά ολόκληρα από το θ. Ν. Φιλαδελφέα (1902) κι από το Γ. Βαλέτα (1948). Το έργο αυτό του Σ., με τις ζωηρές περιγραφές, το αμίμητο λαϊκό ύφος και το γνήσιο χιούμορ, είναι όχι μόνο ένα ιστορικό ντοκουμέντο, αλλά κι ένα από τα ωραιότερα δείγματα της δημοτικής πεζογραφίας. 4. Γεώργιος. Τραπεζικός (1781-1884). Από το 1823 εμπορευόταν στην Τεργέστη, όπου είχε αποχτήσει μεγάλη περιουσία. Όταν κατέβηκε στην Ελλάδα ίδρυσε την Εθνική Τράπεζα, της οποίας διατέλεσε σύμβουλος καθώς και τις τράπεζες Ιονική, τη Βιομηχανική και την Εταιρεία Σιδηροδρόμων Αθήνας-Πειραιά. Στις επιχειρήσεις αυτές υπήρξε ο κυριότερος μέτοχος. Ήταν επίσης ενεργό μέλος της Κρητικής Εταιρείας, και βοήθησε με κάθε τρόπο τον αγώνα των Κρητών στις διάφορες Επαναστάσεις. 5. Αλέξανδρος. Πολιτευτής (1852-). Γιος του προηγούμενου. Από το 1872 ως το 1878 εργάστηκε στο διπλωματικό σώμα, διατέλεσε δε γραμματέας του Θ.Π. Δηληγιάννη στο Συνέδριο του Βερολίνου. Πήρε ενεργό μέρος στη πολιτική και εκλέχτηκε πολλές φορές βουλευτής στην Αθήνα. Διατέλεσε επίσης υπουργός Εξωτερικών στις κυβερνήσεις Δεληγιάννη και Θεοτόκη. 6. Παύλος (1850-1913). Αδελφός του προηγούμενου. Διατέλεσε τραπεζικός, πρόεδρος επί 25 χρόνια της «Εταιρείας των Σιδηροδρόμων Πελοποννήσου». Ήταν επίσης ένας από τους ιδρυτές της «Γεωργικής Φιλοδασικής Εταιρείας» και μέλος της Ολυμπιακής Επιτροπής από τη σύσταση της.